ERP مخفف عبارت Enterprise Resource Planning است که به فارسی به معنای برنامه ریزی منابع سازمانی است. در واقع ERP یک راهکار نرمافزاری است که با یکپارچه‌سازی اطلاعات و فرآیندهای مختلف یک سازمان، به بهبود کارایی، کاهش هزینه‌ها و افزایش رقابت‌پذیری کمک می‌کند. در ادامه این مطلب از Msys به طور کامل با ERP و کاربردهای آن آشنا می‌شوید.
نرم افزار ERP چیست؟
ERP یک سیستم جامع و یکپارچه است که می‌تواند فرآیندهای مختلف یک سازمان را مدیریت کند. این فرآیندها می‌توانند شامل حسابداری، مالی، فروش، تولید، انبارداری، خرید، توزیع، سرمایه انسانی، مشتریان، پروژه‌ها، خدمات و… باشند. ERP با ارائه یک دید کلی و یکنواخت از عملکرد سازمان، به مدیران کمک می‌کند که تصمیمات بهتری بگیرند و راهبردهای مناسب را اجرا کنند.
همچنین ERP با اتوماسیون و بهینه‌سازی فرآیندها، به کاهش زمان، هزینه و خطاهای انسانی کمک می‌کند. به طور کلی ERP یک راهکار انعطاف‌پذیر و قابل تنظیم است که می‌تواند با نیازها و اهداف یک سازمان هماهنگ شده و از طریق افزونه‌ها، ماژول‌ها و تکنولوژی‌های جدید به‌روزرسانی شود.
سیستم های ERP چگونه کار می‌کنند؟
سیستم‌های ERP با استفاده از یک پایگاه داده مرکزی، اطلاعات و فرآیندهای مختلف یک سازمان را یکپارچه می‌کنند. این پایگاه داده می‌تواند بر روی یک سرور داخلی یا در فضای ابری قرار گیرد. این سیستم‌ها از طریق برنامه‌های کاربردی یا ماژول‌ها با بخش‌های مختلف سازمان ارتباط برقرار کرده و اطلاعات را جمع‌آوری، ذخیره، پردازش و تحلیل می‌کنند.
هر برنامه کاربردی می‌تواند به‌صورت جداگانه یا به‌صورت ترکیبی با برنامه‌های دیگر استفاده شود و هر کدام نیز دارای یک رابط کاربری است که کارکنان می‌توانند از طریق آن به اطلاعات دسترسی پیدا کنند و فرآیندها را انجام دهند. همچنین سیستم‌های ERP از طریق ابزارهای هوش تجاری، گزارش‌گیری و تحلیل پیشرفته، به مدیران کمک می‌کنند که عملکرد سازمان را ارزیابی کنند و بهبود بخشند.
دلایل اهمیت نرم افزار ERP چیست؟
ERP یا برنامه‌ریزی منابع سازمانی یک نوع نرم‌افزار است که به سازمان‌ها کمک می‌کند که فرآیندهای مختلف کسبوکار خود را یکپارچه و بهینه کنند. اهمیت ERP در این است که می‌تواند به سازمان‌ها امکان دهد تا:
- داده‌های خود را یکپارچه و به‌روز نگه دارند و از تضاد و تکرار داده‌ها جلوگیری کنند.
- فرآیندهای خود را بهبود دهند و بهینه کنند و همچنین ضایعات، خطاها و تاخیرها را کاهش دهند.
- بازدهی، رقابت‌پذیری و نوآوری خود را افزایش دهند و از فرصت‌های بازار، بهتر استفاده کنند.
- ارتباط و همکاری بین کارکنان، مشتریان، تامین‌کنندگان و شرکای تجاری را تقویت کنند و از اطلاعات و دانش مشترک بهره ببرند.
به طور کلی ERP می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند که از داده‌های خود به عنوان یک دارایی استراتژیک استفاده کنند و تصمیمات بهتری برای کسبوکار خود بگیرند.
دلایل خرید یک سیستم ERP چیست؟
سازمان‌هایی که می‌خواهند در بازار رقابتی نسبتا به دیگر رقبا برتری یابند، باید بتوانند به تغییرات محیط کسبوکار، سریعا واکنش نشان دهند و نیازهای مشتریان را به خوبی برآورده کنند. برای این منظور، سازمان‌ها نیاز به یک سیستم اطلاعاتی دارند که بتواند اطلاعات و فرآیندهای مختلف را به‌صورت یکپارچه و بهینه مدیریت کنند. سیستم‌های ERP می‌توانند به سازمان‌ها کمک کنند تا موارد زیر دست یابند:
- اطلاعات دقیق، به‌روز و قابل اعتماد را در دسترس داشته باشند.
- فرآیندهای کسبوکار را اتوماتیک، هماهنگ و بهینه کنند.
- کارایی و بهره‌وری کارکنان را افزایش دهند.
- هزینه‌ها و زمان را کاهش دهند.
- کیفیت محصولات و خدمات خود را بهبود بخشند.
- رضایت مشتریان را افزایش دهند.
- راهبردهای کسبوکار را پیاده‌سازی و ارزیابی کنند.
- ریسک‌ها و مشکلات را شناسایی و حل کنند.
- امنیت و حفاظت اطلاعات را تضمین کنند.
- انعطاف‌پذیری و توانایی سازگاری با تغییرات را داشته باشند.
مزایای سیستم های ERP چیست؟
سیستم‌های ERP می‌توانند مزایای زیادی برای سازمان‌ها به همراه داشته باشند. برخی از این مزایای ERP عبارت‌اند از :
- یکپارچگی: با یکپارچه‌سازی اطلاعات و فرآیندهای مختلف یک سازمان، ارتباط و هماهنگی بین بخش‌ها را افزایش میدهد و از تضاد و تکرار اطلاعات جلوگیری می‌کند. این امر باعث میشود که اطلاعات به‌روز و دقیق در دسترس کارکنان، مدیران و ذی‌نفعان قرار گیرد و تصمیمات بهتری گرفته شود.
- بهینه‌سازی: با اتوماسیون و بهینه‌سازی فرآیندهای کسبوکار، به کاهش زمان، هزینه و خطاهای انسانی کمک می‌کند. این امر باعث میشود که فرآیندها سریع‌تر، کارآمدتر و با کیفیت‌تر انجام شده و منابع بهتر مدیریت شوند.
- انعطاف‌پذیری: یک راهکار انعطاف‌پذیر و قابل تنظیم است که می‌تواند با نیازها و اهداف یک سازمان هماهنگ شود و از طریق افزونه‌ها، ماژول‌ها و تکنولوژی‌های جدید به‌روزرسانی شود. این امر باعث میشود که سازمان بتواند به تغییرات محیط کسبوکار سریع واکنش نشان دهد و رقابت‌پذیری خود را حفظ کند.
- ارزش افزوده: با ارائه ابزارهای هوش تجاری، گزارش‌گیری و تحلیل پیشرفته، به مدیران کمک می‌کند که عملکرد سازمان را ارزیابی کنند و بهبود بخشند. این امر باعث میشود که سازمان بتواند راهبردهای مناسب را اجرا کرده و اهداف خود را برآورده کند. همچنین ERP با افزایش کیفیت محصولات و خدمات و رضایت مشتریان، به ایجاد ارزش افزوده برای سازمان کمک می‌کند.
یکپارچگی ERP
یکی از ویژگی‌های اصلی و مهم سیستم‌های ERP یکپارچگی است. یکپارچگی به معنای این است که اطلاعات و فرآیندهای مختلف یک سازمان در یک سیستم واحد و مشترک تعریف و ایجاد می‌شوند. این امر باعث میشود که اطلاعات به‌روز و دقیق در دسترس کارکنان، مدیران و ذی‌نفعان قرار گیرند و ارتباط و هماهنگی بین بخش‌ها افزایش یابد.
یکپارچگی ERP می‌تواند در سه سطح مختلف اتفاق بیفتد:
- یکپارچگی داخلی: این سطح از یکپارچگی به این معناست که فرآیندهای مختلف یک بخش یا واحد سازمانی با یکدیگر یکپارچه می‌شوند. به عنوان مثال، فرآیندهای مربوط به حسابداری، مالی و گزارش‌گیری در یک بخش مالی با یکدیگر یکپارچه می‌شوند.
- یکپارچگی بین‌بخشی: این سطح از یکپارچگی به این معناست که فرآیندهای مختلف بخش‌ها یا واحدهای مختلف سازمانی با یکدیگر یکپارچه می‌شوند. به عنوان مثال، فرآیندهای مربوط به فروش، تولید، انبارداری و خرید با یکدیگر یکپارچه می‌شوند.
- یکپارچگی خارجی: این سطح از یکپارچگی به این معناست که فرآیندهای مربوط به سازمان با فرآیندهای مربوط به ذی‌نفعان خارجی همچون مشتریان، تامین‌کنندگان، شرکای تجاری و دولت با یکدیگر یکپارچه می‌شوند. به عنوان مثال، فرآیندهای مربوط به سفارش، صورتحساب، پرداخت و تحویل با یکدیگر یکپارچه می‌شوند.
ویژگی‌های عمومی نرم افزارهای ERP چیست؟
نرم افزارهای ERP می‌توانند با توجه به نوع، اندازه و نیازهای سازمان‌ها، ویژگی‌های مختلفی داشته باشند. اما برخی از ویژگی‌های عمومی و مشترک که می‌توان در اکثر نرم‌افزارهایERP یافت، عبارت‌اند از :
- ماژول‌های کاربردی: برنامه‌های کوچک و مستقلی هستند که هر کدام یک فرآیند یا بخش خاص از سازمان را پوشش می‌دهند. هر ماژول دارای یک رابط کاربری است که کارکنان می‌توانند از طریق آن به اطلاعات دسترسی پیدا کنند و فرآیندها را انجام دهند. همچنین هر ماژول می‌تواند به‌صورت جداگانه یا به‌صورت ترکیبی با ماژول‌های دیگر استفاده شود.
- پایگاه داده مرکزی: محلی است که تمام اطلاعات و فرآیندهای مربوط به سازمان در آن ذخیره می‌شوند. پایگاه داده مرکزی می‌تواند روی یک سرور داخلی یا در فضای ابری قرار گیرد. همچنین پایگاه داده مرکزی باعث میشود که اطلاعات به‌روز و دقیق در دسترس کارکنان، مدیران و ذی‌نفعان قرار گیرد و از تضاد و تکرار اطلاعات جلوگیری شود.
- ابزارهای هوش تجاری: ابزارهایی هستند که به مدیران کمک می‌کنند اطلاعات و فرآیندهای سازمان را جمع‌آوری، پردازش، تحلیل کرده و نمایش دهند. ابزارهای هوش تجاری می‌توانند شامل گزارش‌گیری، تحلیل پیشرفته، مدل‌سازی، پیش‌بینی و… باشند. همچنین ابزارهای هوش تجاری باعث می‌شوند که مدیران بتوانند عملکرد سازمان را ارزیابی و بهبود بخشند و تصمیمات بهتری بگیرند.
انواع ERP
نرم‌افزارهای ERP می‌توانند براساس نحوه نصب و استفاده، به سه دسته ابری، داخلی یا On-premise و ترکیبی تقسیم شوند. هر دسته از نرم‌افزارهای ERP مزایا و معایب خود را دارد که باید در هنگام انتخاب یک سیستم ERP مناسب مد‌نظر قرار گیرد.
نرم افزار ERP ابری
نرم‌افزار ERP ابری یک نرم‌افزار است که بر روی سرورهای ارائه‌دهنده خدمات ابری همچون مایکروسافت، آمازون یا گوگل نصب و اجرا میشود و از طریق اینترنت قابل دسترسی است. این نرم‌افزارها مزایایی همچون کاهش هزینه‌های نصب و نگهداری، افزایش قابلیت اطمینان و امنیت، به‌روزرسانی خودکار و انعطاف‌پذیری بالا دارند.
اما در عین حال معایبی همچون وابستگی به اینترنت، کنترل کمتر بر روی داده‌ها و پیکربندی، محدودیت‌های قانونی و مالیاتی و امکان سازگاری کمتر با سیستم‌های دیگر را هم دارند.
نرم افزار ERP داخلی یا On-premise
نرم‌افزار ERP داخلی یا On-premise یک نرم‌افزار است که بر روی سرورهای داخلی سازمان نصب و اجرا میشود و از طریق شبکه داخلی قابل دسترسی است. این نرم‌افزار مزایایی همچون کنترل بیشتر بر روی داده‌ها و پیکربندی، امکان سفارشی‌سازی بیشتر، امکان سازگاری بالاتر با سیستم‌های دیگر و امنیت بیشتر دارد.
اما در عین حال معایبی همچون هزینه‌های بالای نصب و نگهداری، نیاز به تیم فنی متخصص، به‌روزرسانی دستی و انعطاف‌پذیری کمتر را هم دارد.
نرم‌افزار ERP ترکیبی
نرم‌افزار ERP ترکیبی یک نرم‌افزار است که از ترکیب نرم‌افزار ERP ابری و نرم‌افزار ERP داخلی بوجود می‌آید. این نرم‌افزار مزایای هر دو نوع نرم‌افزار را دارد و می‌تواند براساس نیازها و شرایط سازمان، تنظیم شود. همچنین نرم‌افزار ERP ترکیبی می‌تواند برای سازمان‌هایی که دارای فعالیت‌های مختلف در مکان‌های متفاوت هستند، مناسب باشد.
چگونه سیستم ERP مناسبی انتخاب کنیم؟
انتخاب یک سیستم ERP مناسب برای یک سازمان، تصمیمی مهم و پیچیده است که باید با دقت و برنامه‌ریزی انجام شود. برای انتخاب یک سیستم ERP مناسب، باید مراحل زیر را طی کرد:
- تعیین نیازها و اهداف: در این مرحله، باید نیازها و اهداف کسبوکار را شناسایی و تعریف کرده و همچنین مشخص کنید که چه فرآیندهایی نیاز به بهبود و یکپارچه‌سازی دارند، چه اطلاعاتی باید جمع‌آوری و تحلیل شوند، چه راهبردهایی باید پیاده‌سازی و ارزیابی شده و چه اهدافی باید دنبال شوند. همچنین باید بودجه، زمان و منابع موجود را محاسبه کرد و مد‌نظر قرار داد.
- بررسی گزینه‌های موجود: در این مرحله، باید گزینه‌های موجود برای انتخاب یک سیستم ERP را بررسی و مقایسه کرده و مشخص کنید که چه نوع نرم‌افزارERP (ابری، داخلی یا ترکیبی) برای سازمان مناسب است، چه ویژگی‌ها و ماژول‌هایی باید در نرم‌افزار ERP وجود داشته باشد، چه ارائه‌دهنده‌هایی نرم‌افزار ERP را در اختیارتان می‌دهند و چه معیارهایی برای ارزیابی کیفیت و قیمت نرم‌افزار ERP وجود دارد.
- انتخاب و پیاده‌سازی: در این مرحله، باید یک یا چند گزینه را براساس معیارهای تعیین شده انتخاب و با ارائه‌دهنده‌های آن‌ها مذاکره کرد. همچنین باید شرایط قرارداد، هزینه‌ها، زمان‌بندی، پشتیبانی و آموزش را مشخص کرده و بر سر آن‌ها توافق کنید. سپس باید نرم‌افزار ERP را نصب و پیکربندی کرد و کارکنان را آموزش داد. در عین حال باید فرآیندهای کسبوکار را با نرم‌افزار ERP هماهنگ و از عملکرد آن اطمینان حاصل کرد.
- ارزیابی و بهبود: در این مرحله، باید عملکرد نرم‌افزار ERP را ارزیابی کرد و بهبود بخشید. مشکلات و نقص‌های احتمالی را شناسایی و رفع کرد. بازخورد کارکنان و مشتریان را دریافت کرد و نظرات آن‌ها را مد‌نظر قرار داد. از ابزارهای هوش تجاری استفاده و گزارش‌ها را مشاهده و تحلیل کرد. راهبردها و اهداف کسبوکار را با عملکرد نرم‌افزار ERP مقایسه و در صورت نیاز، تغییرات لازم را اعمال کرد.
هزینه ERP
هزینه یک سیستم ERP بستگی به عوامل همچون نوع، اندازه و نیازهای سازمان، ویژگی‌ها و ماژول‌های نرم‌افزار ERP، ارائه‌دهنده و شرایط قرارداد، هزینه‌های نصب و پیکربندی، هزینه‌های نگهداری و پشتیبانی و هزینه‌های آموزش و تغییر مدیریت مختلفی دارد.
به طور کلی، می‌توان گفت که نرم‌افزارهای ERP ابری هزینه‌های پایین‌تری نسبت به نرم‌افزارهای ERP داخلی دارند؛ چرا که نیاز به خرید و نگهداری تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری ندارند و از طریق اشتراک ماهانه یا سالانه قابل دسترسی هستند. اما نرم‌افزارهای ERP داخلی هزینه‌های بالاتری دارند؛ چرا که نیاز به خرید و نگهداری تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری دارند و از طریق پرداخت یکباره یا اقساطی قابل خرید هستند.
همچنین نرم‌افزارهای ERP ترکیبی هزینه‌های متوسطی دارند؛ چرا که بخشی از آن‌ها بر روی سرورهای ابری و بخشی بر روی سرورهای داخلی قرار می‌گیرند و از طریق ترکیبی از اشتراک و پرداخت یکباره یا اقساطی قابل دسترسی هستند. برای مثال، براساس گزارشی از یک شرکت پژوهشی، میانگین هزینه یک سیستم ERP در سال 2020 برای یک سازمان حدود 7.1 میلیون دلار بوده است. این هزینه شامل هزینه‌های نرم‌افزار، سخت‌افزار، مشاوره، آموزش و تغییر مدیریت میباشد. همچنین میانگین هزینه یک سیستم ERP ابری برای یک سازمان حدود 2.6 میلیون دلار و میانگین هزینه یک سیستم ERP داخلی برای یک سازمان حدود 9.5 میلیون دلار بوده است.
ماژول‌های رایج نرم افزار ERP
ماژول‌های رایج نرم‌افزارERP ، برنامه‌های کاربردی هستند که هر کدام یک فرآیند یا بخش خاص از سازمان را پوشش می‌دهند و می‌توانند با توجه به نوع و نیازهای سازمان، متفاوت باشند. اما برخی از ماژول‌های رایج که می‌توان برای پیاده‌سازی ERP در اکثر نرم‌افزارها یافت، عبارت‌اند از :
- ماژول مالی: این ماژول مسئول مدیریت امور مالی و حسابداری سازمان میباشد و شامل زیرماژول‌هایی همچون دفتر کل، حساب‌های پرداختی، حساب‌های دریافتی، گزارش‌گیری مالی و مالیاتی و… است.
- ماژول فروش: این ماژول مسئول مدیریت فرآیندهای مربوط به فروش محصولات و خدمات سازمان میباشد و شامل زیرماژول‌هایی همچون مدیریت مشتریان، مدیریت سفارشات، مدیریت قراردادها، مدیریت فاکتورها، مدیریت تخفیف‌ها و پاداش‌ها و… است.
- ماژول تولید: این ماژول مسئول مدیریت فرآیندهای مربوط به تولید محصولات سازمان میباشد و شامل زیرماژول‌هایی همچون مدیریت طرح‌ها و نقشه‌ها، مدیریت مواد اولیه، مدیریت فرآیندهای تولید، مدیریت کنترل کیفیت، مدیریت موجودی و… است.
- ماژول انبارداری: این ماژول مسئول مدیریت فرآیندهای مربوط به انبارداری محصولات و مواد سازمان میباشد و شامل زیرماژول‌هایی همچون مدیریت موجودی، مدیریت درخواست‌ها، مدیریت انبارها، مدیریت حمل‌و‌نقل، مدیریت بارکد و… است.
- ماژول خرید: این ماژول مسئول مدیریت فرآیندهای مربوط به خرید مواد و خدمات از تامین‌کنندگان سازمان میباشد و شامل زیرماژول‌هایی همچون مدیریت تامین‌کنندگان، مدیریت درخواست‌های خرید، مدیریت سفارش‌های خرید، مدیریت رسیدها، مدیریت پرداخت‌ها و… است.
- ماژول سرمایه انسانی: این ماژول مسئول مدیریت فرآیندهای مربوط به نیروی انسانی سازمان است و شامل زیرماژول‌هایی همچون مدیریت استخدام، مدیریت حقوق و دستمزد، مدیریت ارزیابی عملکرد، مدیریت آموزش و توسعه، مدیریت مزایا و کارکنان و… است.
- ماژول مشتریان: این ماژول مسئول مدیریت فرآیندهای مربوط به رابطه با مشتریان سازمان میباشد و شامل زیرماژول‌هایی همچون مدیریت اطلاعات مشتریان، مدیریت تماس‌ها و فعالیت‌ها، مدیریت شکایات و درخواست‌ها، مدیریت بازاریابی و فروش، مدیریت وفاداری و رضایت مشتریان و… است.
- ماژول پروژه‌ها: این ماژول مسئول مدیریت فرآیندهای مربوط به پروژه‌های سازمان میباشد و شامل زیرماژول‌هایی همچون مدیریت تعریف و برنامه‌ریزی پروژه است.
چالش‌های استقرار و پیاده سازی ERP
استقرار و پیاده‌سازی ERP یک فرآیند پیچیده و زمان‌بر میباشد که ممکن است با چالش‌های مختلفی روبرو شود. برخی از چالش‌های رایج عبارت‌اند از:
- هزینه‌های بالا: استقرار و پیاده‌سازی ERP ممکن است هزینه‌های بالایی را برای خرید، نصب، پیکربندی، آموزش، نگهداری و پشتیبانی نرم‌افزار ERP به همراه داشته باشد. این هزینه‌ها ممکن است بیشتر از بودجه و منابع موجود سازمان باشند و باعث ایجاد مشکلات مالی شوند.
- مقاومت کارکنان: استقرار و پیاده‌سازی ERP ممکن است باعث تغییرات عمده در فرآیندها، سیستم‌ها، نقش‌ها و مسئولیت‌های کارکنان شود. این تغییرات ممکن است باعث ایجاد مقاومت، نگرانی، عدم اعتماد و کاهش عملکرد کارکنان شوند. بنابراین، لازم است که کارکنان را در فرآیند استقرار و پیاده‌سازی ERP مشارکت داده و آن‌ها را آموزش داد و تشویق کرد.
- عدم تطابق با نیازها و اهداف: استقرار و پیاده‌سازی ERP ممکن است باعث ایجاد عدم تطابق بین ویژگی‌ها و ماژول‌های نرم‌افزار ERP و نیازها و اهداف کسبوکار شود. این عدم تطابق ممکن است باعث کاهش کارایی، افزایش هدررفت، افزایش خطاها و کاهش رضایت مشتریان شود. بنابراین، لازم است که نیازها و اهداف کسبوکار را به درستی تعریف و تحلیل کرده و یک نرم‌افزار ERP مناسب را انتخاب و پیکربندی کرد.
- عدم هماهنگی با سیستم‌های دیگر: استقرار و پیاده‌سازی ERP ممکن است باعث ایجاد عدم هماهنگی بین نرم‌افزار ERP و دیگر سیستم‌های مورد‌استفاده در سازمان شود. این عدم هماهنگی ممکن است باعث کاهش ارتباط، افزایش پیچیدگی، افزایش هزینه‌ها و کاهش کیفیت داده‌ها شود. بنابراین، لازم است که سیستم‌های دیگر را با نرم‌افزار ERP ادغام و همگام‌سازی کرد.
تاریخچه ERP
تاریخچه ERP به دهه‌های گذشته برمی‌گردد، زمانی که شرکت‌ها برای مدیریت موجودی، تولید و تامین مواد از سیستم‌های کامپیوتری استفاده می‌کردند. این سیستم‌ها به نام MRP یا برنامه‌ریزی نیازهای مواد شناخته می‌شدند و توسط شرکت IBM در دهه 1960 معرفی شدند. در دهه 1970، شرکت SAP که امروزه بزرگترین تولیدکننده ERP در جهان است، MRP را گسترش داد و به آن MRP II یا برنامه‌ریزی منابع تولیدی نام داد. این سیستم‌ها علاوه‌بر مدیریت مواد، مدیریت ماشین‌آلات، نیروی انسانی و زمان را نیز پشتیبانی می‌کردند.
در دهه 1980، شرکت‌های دیگری همچون Oracle و Microsoft نیز وارد بازار ERP شدند و سیستم‌هایی را ارائه دادند که می‌توانستند با سیستم‌های دیگری همچون مدیریت مشتریان، مدیریت مالی، مدیریت انسانی و مدیریت کیفیت ادغام شوند. این سیستم‌ها به نام ERP یا برنامه‌ریزی منابع سازمانی شناخته شدند و تمامی فرآیندهای کسبوکار را در قالب یک سیستم یکپارچه مدیریت می‌کردند.
در دهه 1990، با رشد تکنولوژی اینترنت و ابر، ERPها نیز به سمت ارائه خدمات ابری پیش رفتند و امکان دسترسی به داده‌ها و فرآیندها از هر جایی و هر زمانی را فراهم کردند. همچنین ERPها از قابلیت‌های پیشرفته‌ای همچون هوش تجاری، تحلیل داده‌های بزرگ، یادگیری ماشین و هوش مصنوعی بهره بردند و به سازمان‌ها کمک کردند تا تحلیل، پیش‌بینی، تصمیم‌گیری و نوآوری را بهبود بخشند.
آینده ERP
ERP یا برنامه‌ریزی منابع سازمانی یک نوع نرم‌افزار میباشد که در حال تکامل و تغییر است. با پیشرفت تکنولوژی‌های جدید همچون هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، تحلیل داده‌های بزرگ و یادگیری ماشین، ERP می‌تواند قابلیت‌های جدیدی را به سازمان‌ها ارائه دهد. برخی از روند‌های آینده ERP عبارت‌اند از:
- ERP ابری: یک نوع ERP است که از طریق اینترنت قابل دسترسی میباشد و نیاز به نصب و نگهداری تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری را کاهش میدهد. ERP ابری از قابلیت اطمینان، امنیت، به‌روزرسانی و انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار است و هزینه‌های کمتری را نسبت به ERP سنتی دارد و همچنین می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند که به سرعت و با راحتی به نرم‌افزار ERP دسترسی پیدا کنند و از مزایای آن بهره‌مند شوند.
- ERP هوشمند: یک نوع ERP است که از تکنولوژی‌های هوش مصنوعی استفاده می‌کند تا تحلیل، پیش‌بینی، تصمیم‌گیری و بهبود فرآیندهای کسبوکار را انجام دهد. ERP هوشمند از کارایی، دقت، سرعت و خلاقیت بالایی برخوردار است و می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند که بازدهی، رقابت‌پذیری و نوآوری خود را افزایش دهند. همچنین می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند که از داده‌های بزرگ و پیچیده خود استفاده کنند و از الگوها، روند‌ها و فرصت‌هایی که در آن‌ها پنهان است آگاه شوند.
ERP برای هر شرکتی با هر سایزی مناسب است؟
ERP یا برنامه‌ریزی منابع سازمانی یک نوع نرم‌افزار است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای مختلف کسبوکار خود را یکپارچه و بهینه کنند و می‌تواند برای هر شرکتی با هر سایزی مناسب باشد، اما با توجه به نوع و نیازهای شرکت، ممکن است نیاز به انتخاب و پیکربندی ماژول‌های مختلف ERP داشته باشد.
ERPهای مناسب شرکت‌های کوچک
برای شرکت‌های کوچک، ERPهایی که ساده، ارزان و قابل تنظیم باشند معمولاً بهترین گزینه هستند. برخی از ERPهای مناسب برای شرکت‌های کوچک عبارت‌اند از:
- Microsoft Dynamics 365 Business Central
- Cougar Mountain Denali Summit
ERPهای مناسب شرکت‌های متوسط
برای شرکت‌های متوسط، ERPهایی که قابلیت‌های بیشتری داشته باشند و با نیازهای صنعتی خاص سازگار باشند معمولاً بهترین گزینه هستند. برخی از ERPهای مناسب برای شرکت‌های متوسط عبارت‌اند از:
- Syspro
- Acumatica
ERPهای مناسب شرکت‌های بزرگ
برای انتخاب ERP مناسب برای شرکت‌های بزرگ، باید عواملی همچون اندازه و نوع کسبوکار، نیازها و اهداف سازمانی، بودجه و منابع موجود، قابلیت انعطاف‌پذیری و سازگاری با سیستم‌های دیگر، امنیت و پشتیبانی فنی را در‌نظر گرفت. برخی از بهترین ERPهای سال 2023/24 برای شرکت‌های بزرگ عبارت‌اند از:
- Microsoft Dynamics 365 Business Central
- Syspro
- QT9
- Acumatica
- Katana Manufacturing ERP
مثال‌های ERP در صنایع مختلف
ERP می‌تواند در صنایع مختلفی مورد‌استفاده قرار گیرد و برای هر صنعت، ماژول‌ها و ویژگی‌های مختلفی را پشتیبانی کند. برخی از مثال‌های ERP در صنایع مختلف به شرح زیر است:
- ERP در صنعت تولید می‌تواند به مدیریت فرآیندهای تولید، موجودی، کیفیت، تامین، توزیع و مالی کمک کند. همچنین ERP می‌تواند به بهبود کارایی، کاهش هزینه‌ها، افزایش رضایت مشتریان و نوآوری در محصولات و خدمات منجر شود. برخی از مثال‌های ERP در صنعت تولید عبارت‌اند از: SAP ERP، Oracle ERP Cloud و Microsoft Dynamics 365 Finance and Operations؛
- ERP در صنعت خدمات می‌تواند به مدیریت فرآیندهای فروش، مشتریان، پروژه‌ها، انبارداری، مالی، حسابداری و انسانی کمک کند. همچنین ERP می‌تواند به بهبود ارتباط، اشتراک‌گذاری، یادگیری و نوآوری در خدمات و روابط با مشتریان منجر شود. برخی از مثال‌های ERP در صنعت خدمات عبارت‌اند از: Zoho، NetSuite و Odoo؛
- ERP در صنعت تجارت الکترونیک می‌تواند به مدیریت فرآیندهای فروش، خرید، انبارداری، حمل‌و‌نقل، مالی، حسابداری و مشتریان کمک کند. همچنین ERP می‌تواند به بهبود تجربه خرید، افزایش فروش، کاهش هزینه‌ها و افزایش وفاداری مشتریان منجر شود. برخی از مثال‌های ERP در صنعت تجارت الکترونیک عبارت‌اند از: Shopify، Magento و BigCommerce؛
SAP: یک ERP کامل
SAP یک شرکت آلمانی و در عین حال یکی از بزرگترین و معروف‌ترین تولیدکنندگان نرم‌افزار ERP در جهان است. در واقع SAP یک ERP است که برای شرکت‌های بزرگ و پیچیده مناسب خواهد بود. این نرم‌افزار دارای ماژول های مختلفی است که به شرکت‌ها کمک می‌کند که فرآیندهای تجاری خود را بهینه‌سازی و هماهنگ کنند. همچنین SAP قابلیت انطباق با نیازهای مشتریان و سیستم‌های دیگر را دارد.
SAP یکی از پیشروان صنعت ERP است و بیش از 40 سال تجربه در این زمینه دارد. در عین حال SAP برای بیش از 400 هزار شرکت در بیش از 180 کشور جهان استفاده میشود و مدیریت تولید، فروش، خرید، انبارداری، مالی، حسابداری، انسانی، مشتریان و بازاریابی را پشتیبانی می‌کند و از ویژگی‌های زیر برخوردار است:
- SAP یک ERP کامل است که تمامی فرآیندهای کسبوکار را پوشش میدهد و این امکان را در اختیار سازمان‌ها قرار خواهد داد تا از داده‌های یکپارچه و به‌روز خود استفاده کنند.
- SAP یک ERP قدرتمند است که از قابلیت‌های پیشرفته‌ای همچون هوش تجاری، تحلیل داده‌های بزرگ، یادگیری ماشین و هوش مصنوعی بهره می‌برد و به سازمان‌ها کمک می‌کند که تحلیل، پیش‌بینی، تصمیم‌گیری و نوآوری را بهبود بخشند.
- SAP یک ERP انعطاف‌پذیر میباشد که از قابلیت سفارشی‌سازی بالایی برخوردار است و به سازمان‌ها امکان میدهد که براساس نیازها و اهداف خود، ماژول‌ها و ویژگی‌های مختلف SAP را انتخاب و پیکربندی کنند.
- SAP یک ERP مطمئن میباشد که از قابلیت اطمینان، امنیت، به‌روزرسانی و پشتیبانی بالایی برخوردار است و به سازمان‌ها امکان میدهد تا با خیال راحت از نرم افزار SAP ERP خود استفاده کنند.
کلام آخر
ERP یک ابزار قدرتمند و کارآمد برای مدیریت کسبوکار است که می‌تواند برای هر شرکتی با هر سایزی مناسب باشد، اما باید با توجه به اندازه، نوع، نیازها و اهداف شرکت، یک ERP مناسب را برای شرکت خود انتخاب و پیکربندی کرد. برای این کار، می‌توانید از مشاوره، مقایسه، آزمایش و بررسی ERPهای مختلف استفاده کنید.
سوالات متداول
چگونه می‌توانم یک ERP را برای شرکت خود انتخاب کنم؟
جهت انتخاب یک ERP برای شرکت خود، باید ابتدا نیازها و اهداف کسبوکار را شناسایی کنید. سپس باید ERPهای مختلف را براساس ویژگی‌ها، قیمت، پشتیبانی، امنیت و سازگاری با شرکت خود مقایسه کنید. در مرحله بعد، باید آن‌ها را آزمایش و بررسی کرده تا مشاهده کنید که چگونه عمل می‌کنند و چه مشکلاتی دارند. درنهایت، باید یک ERP را براساس نتایج و بازخوردهای خود انتخاب کنید.
چه تفاوتی بین ERP ابری و ERP محلی وجود دارد؟
ERP ابری یک نوع ERP است که از طریق اینترنت قابل دسترسی میباشد و نیاز به نصب و نگهداری تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری را کاهش میدهد. ERP محلی یک نوع ERP است که بر روی سرورها و کامپیوترهای شرکت نصب و نگهداری میشود و نیازمند نصب و نگهداری تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری است.
